Idadi hiyo imeongezeka baada ya Mahakama Kuu ya Tanzania Kanda ya Mwanza kuwatia hatiani watu wanne jana kwa mauaji ya mwanamke mwenye ulemavu wa ngozi yaliyofanyika mwaka 2008.
Kabla ya jana, watu 13 walihukumiwa kunyongwa hadi kufa kutokana na mauaji ya watu wenye ulemavu wa ngozi katika maeneo kadhaa ya Tanzania hususan mikoa ya Kanda ya Ziwa kutokana na imani za kishirikina.
HUKUMU YA JANA
Watu wanne akiwamo mume wa marehemu, walihukumiwa adhabu ya kunyongwa hadi kufa baada ya kupatikana na hatia ya kumuua mlemavu wa ngozi, Zawadi Mangidu (22), mkazi wa Nyamalulu, Kata ya Kaseme, wilayani Geita.
Hukumu hiyo ilitolewa na Mahakama Kuu, Kanda ya Mwanza, huku ndugu wa waliohukumiwa adhabu hiyo ya kunyongwa hadi kufa ambao walikuwa miongoni mwa wakazi wengi wa mji huo waliofurika mahakamani hapo kushuhudia hukumu hiyo, wakiangua vilio.
Waliokumbwa na adhabu hiyo ni Masalu Kahindi (54), Ndahanya Lumola (42), Singu Nsiyantemi (49) na Nassor Said (47), mume wa marehemu Zawadi Mangindu.
Mahakama hiyo iliwahukumu watu hao ambao ni wakazi wa wilaya hiyo, baada ya kupatikana na hatia ya
kula njama na kushiriki kumuua kwa kukusudia mlemavu huyo wa ngozi.
UAMUZI WA JAJI
Akitoa hukumu hiyo, Jaji De-Mello, alisema amezingatia kwa makini na tahadhari kubwa katika kufikia uamzi huo baada ya kuridhishwa na ushahidi uliotolewa na mashahidi 12 wa upande wa mashtaka na utetezi, kwamba washtakiwa walitenda kosa hilo bila kuwa na shaka yoyote.
Jaji De-Mello alisema katika hukumu zilizotangulia, pia zilibainisha kuwa mauaji ya watu wenye ulemavu wa ngozi yamekuwa yakitekelezwa na mtandao mkubwa na siyo rahisi kuubaini kirahisi.
Jaji De-Mello alielekeza kufikishwa mahakamani wanunuzi wa viungo vya watu wakiwamo wenye ulemavu wa ngozi na waganga wanaopiga ramli.
Jaji alisema kwamba wauaji pekee ndiyo wamekuwa wakifikishwa mahakamani dhidi ya vitendo hivyo vya kinyama.
Alisema alijaribu kufanya utafiti mdogo kwa kutoka nje saa moja usiku akiwa nyumbani kwake na kubaini kuwa kwa mazingira ya Geita ni rahisi kumbaini mtu anayefanya tukio kama hilo.
Alisema wakati tukio hilo linatokea ilikuwa rahisi kwa wenyeji (watuhumiwa) kubainika.
Awali, upande wa mashitaka ukiongozwa na Wakili wa Serikali, Hezron Mwasimba, akisaidiana na wakili Janeth Kisibo, ulidai kuwa washtakiwa kwa pamoja kwa makusudi walishirikiana kula njama na kutenda kosa la kumuua mlemavu huyo wa ngozi, saa moja usiku, Machi 11, mwaka 2008 katika kijiji cha Nyamalulu kata ya Kaseme wilayani Geita.
Uliongeza kuwa mbali na kumuua mlemavu huyo wa ngozi, wahukumiwa hao pia walimjeruhi kwa panga mtoto wa marehemu, Chausiku mwenye umri wa miezi tisa, katika mkono wake.
Upande wa mashitaka uliendelea kudai kuwa washtakiwa walikamatwa kwa nyakati tofauti na taratibu za kisheria zilizingatiwa ikiwa ni pamoja na kupewa nafasi ya kutoa maelezo ya onyo na kutoa ungamo, kisha kufikishwa mahakamani na upande wa Jamhuri ukiita mashaihdi wake 12 ambao walitoa ushahidi.
Uliiomba mahakama hiyo kutoa adhabu kali kwa washtakiwa ili kuwa fundisho kwa watu wengine wanaohusika katika vitendo hivyo vya mauaji ya watu wakiwamo wenye ulemavu wa ngozi.
Wakati wa kesi hiyo, upande wa mashitaka ulidai kuwa washtakiwa walipokea Sh. 250,000 kati ya Sh. 1,250,000 kutoka kwa wakala wa kununua viungo vya marehemu na baada ya kuvifikisha mahali husika, ilibainika kuwa havikuwa na kiwango cha ubora unaotakiwa.
Kutokana na hilo, wakala wao ambaye alitajwa mahakamani hapo kuwa ni Hamis Hamad, alikataa kumalizia kiasi cha Sh. milioni moja kilichokuwa kimesalia.
Ilidaiwa kuwa baada ya mlemavu wa ngozi kuuawa, viungo vyake hufanyiwa utambuzi wa ubora wa viungo vyake kwa kutumia wembe, redio na sarafu ya Shilingi kumi kwa kugusishwa kwenye redio ambayo hukwaruza na kupiga kelele.
Hata hivyo, baada ya hukumu hiyo kutolewa, Jaji De-Mello alitangaza iwapo kuna yeyote anaweza kukata rufaa.
Hukumu hiyo imetolewa huku kukiwa na mfululizo wa matukio ya kinyama kwa watu wenye ulemavu wa ngozi nchini akiwamo mtoto Yohana Bahati, ambaye aliuawa mkoani humo na mama yake kujeruhiwa vibaya huku mtoto mwingine akiibwa katika mazingira ya kutatanisha na hadi sasa hakuna taarifa yoyote kuhusu mtoto huyo mahali alipo.
KIKWETE AKUTANA NA VIONGOZI WA ALBINO
Wakati huo huo, Rais Jakaya Kikwete amesema kuwa serikali inasikitishwa na kufedheheshwa sana na mauaji ya watu wenye ulemavu wa ngozi (albino) na itafanya kila linalowezekana kukomesha mauaji haya.
Alisema hayo jana Ikulu Dar es Salaam alipokutana na viongozi wa Chama Cha Watu Wenye Albino Tanzania, wakiongozwa na Mwenyekiti wao, Ernest Kimaya.
“Mauaji haya yanaisikitisha Serikali na kuifedhehesha sana, msidhani hatufanyi lolote, tunafanya juhudi kubwa na mbalimbali, lakini imefikia wakati tuongeze juhudi hizo,” alisema Kikwete.
Katika kikao hicho viongozi wa watu wenye ulemavu wa ngozi nchini walisoma risala ambayo imetoa kilio chao na mapendekezo yao kwa serikali na hatimaye ikaafikiwa kuwa na haja ya kuunda kamati ya pamoja.
Kamati hiyo itajumuisha Serikali, viongozi wa watu wenye ulemavu wa ngozi, viongozi wa waganga wa jadi na wadau wote wakuu katika suala hilo, ili kupata mapendekezo na mkakati wa pamoja ambao hatimaye mauaji haya kukomeshwa kabisa nchini Tanzania.
Rais Kikwete alisema mauaji ya watu wenye ulemavu wa ngozi hayafanywi na Serikali bali watu ambao wako katika jamii kwa kushirikiana na waganga wa jadi na watu wengine wenye tamaa mbalimbali katika jamii, hivyo ni lazima yakomeshwe.
“Kwenye familia, jamii na hatimaye vyombo vya ulinzi na usalama na hilo ndiyo jukumu kubwa ambalo Serikali inapaswa kulisimamia na tutalisimamia kwa ushirikiano wa pamoja,” alisema na kuongeza kuwa kamati hiyo ya pamoja itaweka mikakati ya kuwabaini wote wanaohusika kuanzia wakala, waganga na hatimaye wanaonufaika na viungo vya watu wenye ulemavu wa ngozi.
Rais Kikwete pia alisema Serikali itasaidia familia na waathirika wa vitendo vya mauaji kwa hali na mali ili waweze kujimudu na pia kuwapa ushauri nasaha ili kuondokana na majonzi yanayosababishwa na vitendo hivyo.
Alisema vitendo hivyo vinawaletea waathirika na watu wanaoishi na albino mfadhaiko na msongo wa mawazo katika jamii na hivyo kushindwa kuendelea na maisha yao ama kufanya shughuli zao za kila siku.
Katika kikao cha jana, viongozi wametoa kilio chao kwa serikali kuziangalia na kuzimulika taasisi zisizo za kiserikali ambazo pamoja na kujipambanua kuwa zinatetea haki za watu wenye albino nchini bado hazina mkakati wa pamoja na hazipo wazi kwa walengwa hapa nchini.
Mara baada ya kufika Ikulu, kulitokea sintofahamu baina ya viongozi wa Chama cha Watu Wenye Albino na watu wasio wanachama kwa kile kilichoelezwa kuwa uongozi huo siyo halali kwa vile muda wake wa kukaa madarakani umeshakwisha.
Hata hivyo, Kimaya alielezea masikitiko kwake kwa Rais na kuelezea kuwa uchaguzi haukuweza kufanyika kutokana na ukosefu wa fedha na wamemuomba Rais awasaidie kutimiza azma yao ya kuitisha mkutano na kuchagua viongozi wa Chama chao.
Kulingana na Kimaya wamepanga kufanya mkutano huo wa kuchagua viongozi katikati ya mwaka huu wakati pia dunia itakua inaazimisha siku ya watu wenye albino duniani.
Rais alikubali ombi hilo na hiyo itazungumzwa kwa urefu katika kamati ya pamoja ambayo inatarajiwa kuwa imekamilika wiki ijayo.
Hakuna maoni:
Chapisha Maoni